Wicked problems zijn taaie vraagstukken, die moeilijk oplosbaar zijn. Deze vraagstukken laten zich met een klassieke aanpak namelijk slecht structureren of beheersen. Via de klassieke benadering weet niemand namelijk precies ‘hoe de vork in de steel zit’. Woorden waarmee wicked problems worden omschreven zijn dan ook vaak ‘ongestructureerd’, ‘ontembaar’ of ‘onoplosbaar’.
De aardbevingsproblematiek door de gaswinning in Groningen is een voorbeeld van zo’n wicked problem. Maar ook de samenwerkingsvraagstukken in de zorg, de uitvoeringsproblemen in de sociale zekerheid bij gemeenten of de inrichting van de kennisinfrastructuur in het onderwijs zijn sprekende voorbeelden.
Al deze vraagstukken bevinden zich in een multi-actorcontext, waar partijen sterk afhankelijk van elkaar zijn, sterk verschillende visies op de situatie hebben, waar de dynamiek hoog is en besluitvorming grillig. Kortom, er is sprake van complexiteit in drievoud:
De behoefte aan technologie-ondersteunde methoden die helpen bij het doorgronden van deze complexe problematiek neemt toe. Zeker op het vlak van effectievere methoden van samenwerken, beleids- en besluitvorming.
Complexe vraagstukken hebben in essentie allemaal dezelfde rode draad: de betrokkenheid van meerdere stakeholders en organisaties, onduidelijkheid van doel en middelen, grote maatschappelijke en conflicterende belangen, inhoudelijk complexe materie en tijdsdruk.
GDSS software biedt de mogelijkheid dit type vraagstukken te ontleden, structureren en modeleren. Het daagt deelnemers (zoals bijv. een projectteam) uit tot een discipline-overstijgende aanpak te komen waardoor raakvlakken en hiaten in beeld komen. Het activeert de onderlinge dialoog tussen de verschillende rolhouders en geeft direct grafisch feedback over meningsverschillen zodat alleen belangrijke zaken onderwerp van gesprek zijn.
Omdat hierbij het type vraagstuk leidend is en niet het type opdrachtgever, branche of doelgroep is dit een passende oplossing voor veel verschillende opdrachtgevers. Een paar praktijkvoorbeelden:
Met de Claimscan toepassing van ons GDSS systeem kunnen projectteams binnen Rijkswaterstaat vooruitkijken. Dit biedt grote voordelen ten opzichte van klassieke risicobeheersingsinstrumenten die vaak procesgericht zijn.
Waarbij de context van het project, de aanwezige expertise, de ontwikkelde methode, de juiste begeleiding en de relevante inhoud samenkomen in één aanpak. De Claimscan is direct toepasbaar op infrastructurele projecten volgens de contractvorm RAW, E&C, D&C of DBFM.
Voor de inhoudelijke expertise maken we gebruik van een zorgvuldig opgebouwde kennisdatabase met circa 100 ongewenste gebeurtenissen (en bijbehorende beheersmaatregelen van meer dan 150 infraprojecten). Dit voorkomt dat zaken die in het verleden tot bijbetalingen leidden dat ook in de toekomst doen.
Het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) is het kennisinstituut voor het ministerie van Justitie en Veiligheid. Het WODC voert zelf onderzoek uit, maar veel onderzoek wordt ook uitbesteed aan derden en begeleid door het WODC. Het onderzoeksprogramma wordt jaarlijks opgesteld, in overleg met het ministerie van Justitie en Veiligheid.
In 2017 heeft het WODC een eerste National Risk Assessment (NRA) Witwassen en NRA Terrorismefinanciering uitgevoerd voor het Europese deel van Nederland. Een jaar later heeft het WODC op beide terreinen ook voor Caribisch Nederland – ofwel de eilanden Bonaire, Sint Eustatius en Saba – een NRA uitgevoerd. Voor deze opgaven hebben ze gebruikt gemaakt van ons GDSS systeem.
Deze sessies hebben als doel om de grootste risico’s op het terrein van witwassen in kaart te brengen. De risicoanalyse is opgebouwd aan de hand van de ISO 31000 structuur voor risicomanagement en de daarin wetenschappelijk erkende effectieve methoden voor risicobepaling.
Via ons GDSS platform ontleedt, structureert en modelleert u vraagstukken. U biedt experts of andere projectgroep leden de gelegenheid alle aspecten van een vraagstuk te overwegen en tot rake inzichten en doeltreffende oplossingen te komen. Spilter GDSS biedt deze taakgroepen structuur, stimuleert de flexibiliteit, verbetert de samenwerking en versnelt de analyse’- en besluitvorming.
Met deze software (toegankelijk via een browser) kan aan groepen van mensen namelijk input worden gevraagd op verschillende typen vragen. De antwoorden kunnen, terwijl de meeting wordt gehouden, worden bewerkt, samengevoegd, gerangschikt, gescoord en zelfs in verschillende grafische vormen real-time worden teruggekoppeld aan de deelnemers.
Zo kan iedereen zijn expertmening geven, input leveren en wordt niemand over het hoofd gezien. Het voorkomt blinde vlekken en geeft een representatieve weerspiegeling van alle expertise, kennis, meningen en benaderingen van de deelnemers binnen deze (project’- en/of) expertgroep.
De Spilter GDSS gebaseerde software is daarmee zeer geschikt om versneld lastige meervoudige problematiek op te lossen. Wicked problems vormen een speciale categorie binnen de vraagstukken die we dan ook vaak zien in onze dienstverlening.
De combinatie van onze Spilter GDSS, begeleiding door onze ervaren facilitators en input door (expert)groepen noemen we een Versnellingskamer®. Een aanpak die uitermate geschikt is voor complexe vraagstukken, met verschillende stakeholders, grote belangen en tijdsdruk. De uitgebreide rapportagefaciliteit verlaagt tevens de administratieve last en maakt verslaglegging en rapportage eenvoudig en direct beschikbaar.
Een krachtige aanpak voor wanneer de (maatschappelijke) belangen groot zijn, er snel beslissingen genomen moeten worden, binnen een groot en divers stakeholdersveld en de vraagstukken complex van aard zijn.