Als iedereen zegt dat kan niet gebeuren moet je juist extra scherp zijn
“Dat gebeurt hier niet.” Zodra je die zin hoort moet je juist extra alert zijn. Want waar niemand risico’s ziet schuilen vaak de grootste gevaren. Fraude, belangenverstrengeling of het wegglijden van verantwoordelijkheden ontstaan zelden uit kwade wil maar uit systemen die ruimte laten voor misbruik. Hoe ontstaan deze blinde vlekken in publieke organisaties? Hoe herken je ze en voorkom je dat het misgaat.
Grip krijgen op systeemrisico’s en kwetsbaarheden
Zonder grip op systeemrisico’s kunnen kleine verstoringen grote gevolgen hebben. Hoe neem je als organisatie of overheid onder druk toch weloverwogen besluiten, terwijl informatie onvolledig of tegenstrijdig is? In dit stuk laten we zien waarom klassieke risicoaanpakken tekortschieten en hoe je wél overzicht houdt op complexe situaties en kwetsbaarheden.
Van idee naar overeenstemming
In complexe besluitvormingsprocessen is overzicht vaak het eerste wat verloren gaat. Verschillende belangen, perspectieven en ideeën maken het lastig om tot gedragen besluiten te komen. Juist daar biedt Spilter uitkomst. Ons Group Decision Support System (GDSS) stelt gebruikers in staat om gestructureerd en efficiënt samen te werken aan oplossingen. De sleutel? Een krachtige verzameling naadloos koppelbare werkomgevingen, waarmee je inzicht genereert.
Sturing en strategie in een decennium van maatschappelijke verandering
Het huidige decennium vraagt om ingrijpende maatschappelijke transities in domeinen als energie, mobiliteit en voedsel. Dit stelt hoge eisen aan transitiebeleid. De X-curve maakt transities inzichtelijk door de wisselwerking tussen opbouw van nieuwe systemen en afbraak van oude. Met behulp van een GDSS kunnen organisaties deze processen beter sturen, versnellen en inclusiever maken wat cruciaal is voor succesvolle transitieprocessen.
Groepsbesluitvorming begint bij begrijpen
In veel organisaties worden besluiten genomen zonder eerst een gezamenlijk begrip van het vraagstuk te vormen. Er wordt volop gepraat maar weinig echt afgestemd. Dit leidt tot langs elkaar heen praten, schijnoplossingen en besluiten zonder draagvlak. Effectieve groepsbesluitvorming begint daarom niet bij het kiezen van een richting maar bij het gezamenlijk bereiken van dezelfde vlieghoogte. Zodat iedereen door dezelfde bril naar het vraagstuk kijkt.
Participatie als doorlopend proces, niet als eenmalige inspanning
Veel organisaties verzamelen input van stakeholders maar benutten deze onvoldoende. Hierdoor wordt participatie vaak ervaren als een verplicht nummer zonder daadwerkelijke invloed. Dit leidt tot teleurstelling en verminderd vertrouwen in participatieprocessen. Effectieve participatie vraagt om een structurele aanpak waarin input niet alleen wordt verzameld maar ook zichtbaar wordt verwerkt in de besluitvorming. Het moet geen eenmalige inspanning zijn maar een cyclisch proces waarin stakeholders structureel betrokken blijven.
Van doorleren naar doorleven
In veel organisaties verdwijnt de kennis die tijdens trainingen wordt opgedaan snel omdat deze niet direct in de praktijk wordt toegepast. De waan van de dag neemt het over en zonder herhaling blijft slechts een fractie van de informatie hangen. Dit is een groot risico bij de adoptie van software: zonder structurele integratie en ondersteuning raakt de tool in de vergetelheid. Door medewerkers actief te betrekken en een leeromgeving te creëren waarin continu verbeteren centraal staat wordt de software niet alleen geleerd, maar ook daadwerkelijk geleefd.
Alle stemmen echt benutten
In veel organisaties verloopt besluitvorming nog op de traditionele manier: tijdens fysieke bijeenkomsten waar slechts een klein aantal mensen de discussie domineert. Het zijn vaak de extraverte sprekers, de meest ervaren krachten of degenen met de luidste stem die de koers bepalen. Ondertussen blijven stille denkers, creatieve geesten en kritische vragenstellers op de achtergrond – hun waardevolle inzichten verdwijnen ongehoord. Dit leidt niet alleen tot een eenzijdige besluitvorming, maar ook tot gemiste kansen.
Buiten participeren is intern organiseren
Hoewel de voordelen van participatie vaak worden benadrukt blijft de impact op de interne organisatie vaak onderbelicht. De invoering van de Omgevingswet en de groei van participatieve besluitvorming hebben ingrijpende gevolgen voor de interne werkstructuren van gemeenten en andere overheidsinstanties. Toch krijgt de invloed van Omgevingswet op de ambtelijke organisatie en werkcultuur nog altijd weinig aandacht. Gemeenten en andere overheidsinstanties benaderen de wet vooral instrumenteel en met een ruimtelijk-juridische focus.
Druk zijn met druk zijn: de valkuil van projectgerichte organisaties
In veel projectgerichte organisaties is het een herkenbaar probleem: iedereen is druk, maar weinig projecten worden daadwerkelijk binnen de gestelde deadlines afgerond. Het is daarbij vrij normaal dat er tegelijk aan verschillende projecten wordt gewerkt en tel daarbij op dat projecten voortdurend onderbroken worden door spoedklussen, ad-hoc vergaderingen en veranderende prioriteiten en er wordt direct een spanningsveld zichtbaar. Maar hoe manage je dat op de juiste manier?