ChatGPT bij beleidsvorming
De opkomst van A.I. heeft inmiddels een enorme impact gehad op verschillende bedrijfssectoren en naar verwachting zal deze impact alleen maar toenemen. Een tot de verbeelding sprekende ontwikkeling van A.I. zijn geavanceerde taalmodellen zoals ChatGPT, die ons vermogen om te communiceren met machines naar een nieuw niveau hebben getild. Maar wat betekenen deze ontwikkelingen voor GDSS of de complexe maatschappelijke vraagstukken waarvoor GDSS wordt ingezet?
De evolutie in beleidsvorming
Binnen de wereld van beleidsvorming is verandering de enige constante. De afgelopen jaren hebben een opmerkelijke verschuiving laten zien in de manier waarop beleid wordt ontwikkeld, geïmplementeerd en geëvalueerd. Nieuwe uitdagingen, technologische vooruitgang en maatschappelijke veranderingen hebben geleid tot een evolutie in de benadering van beleidsvorming.
Belemmeringen in besluitvorming
Elk besluitvormingsproces leidt tot een definitieve keuze, die aanleiding geeft tot actie. Het kan worden beschouwd als een probleemoplossende activiteit, die een optimale oplossing oplevert voor een specifiek vraagstuk. Maar tijdens het proces van besluitvorming kunnen er factoren gaan spelen die het proces juist belemmeren of zelfs tegenwerken.
Groepsbesluitvorming structureren
Met een groep mensen belangrijke beslissingen nemen kan een grote uitdaging blijken. Zeker wanneer er te licht over groepsbesluitvorming wordt gedacht. Dan zit je voor je er erg in hebt in een stapeling van meningen, verschuift de discussie naar hele andere thema’s of wordt er een minderwaardig besluit genomen om er ‘maar van af te zijn’. Dat komt in veel gevallen omdat er onvoldoende bewustzijn en sturing is van het groepsproces.
Verlammende data
Data is de levensader van veel moderne organisaties. Data geeft bedrijven mogelijkheden om analysen uit te voeren en uit zeer grote aantallen platte data snel te herleiden ‘wat’ er gebeurt en op basis daarvan verklaringen te maken en voorspellingen te doen. Maar juist op dat vlak gaat het vaak mis. Want alhoewel data je kan vertellen ‘wat’ er gebeurt, kan het je vaak nog niet vertellen ‘waarom’ het gebeurt. En laat het nu vooral de ‘waarom’ zijn die interessant is.
De intensiteit van participatie
Met de huidige ontwikkelingen, zowel maatschappelijk als politiek, verandert er veel in het dagelijks leven van burgers. Dit leidt tot een grote behoefte om invloed uit te kunnen oefenen op besluitvorming. Gemeenten en overheden beseffen steeds meer dat een sterke invulling van participatie om continue aandacht vraagt en om echte co-creatie.
Toekomstbestendige beleidsvorming
Beleid wordt vaak weergegeven als het stellen van doelen, middelen en een tijdpad in onderlinge samenhang. Goed beleid heeft de missie, visie en waarden van een organisatie als uitgangspunt maar speelt ook wendbaar in op de actualiteit en omstandigheden. Hoewel beleidsmakers in veel gevallen hetzelfde doel nastreven, zijn de verschillen onderling enorm.
De menselijke maat van gemeenten
Wie het coalitieakkoord bekijkt zal snel een rode draad herkennen. Er wordt al vrij snel een belangrijke rol duidelijk, die cruciaal is voor het bereiken van de doelstellingen. Zestien keer valt namelijk het woord gemeenten in het coalitieakkoord. Daarmee wordt zestien keer duidelijk hoezeer het nieuwe kabinet gemeenten nodig heeft voor het bereiken van de doelstellingen op verschillende fronten.
Een goede voorbereiding is het halve werk
Eind jaren ’80 werden de eerste uitvoeringstaken losgeweekt van ministeries. De overtuiging was dat scheiding van beleidsvorming en beleidsuitvoering zou leiden tot meer professionaliteit en verbetering van dienstverlening. Deze specialisatie van taken biedt kansen voor samenwerking en kwaliteitsverbetering maar dit zorgt in de praktijk ook voor veel obstakels.
Versneld naar gedragen beslissingen
De snelheid en complexiteit van veranderingen waarin organisaties uit het bedrijfsleven en ook de overheid zich begeven, is de laatste 10 jaar enorm toegenomen. Dat zal in de toekomst niet anders worden.
Organisaties zijn op zoek naar manieren om snel te kunnen reageren op die externe invloeden en veranderingen. Toch zien we dat het tempo van besluitvorming achter blijft. Hoe kan je wel versnellen