Van complexiteit naar inzicht – Robuuste risicobeoordelingen
Jerry van Staveren
december 2, 2024
Lees verder
Menu
In de psychologie wordt besluitvorming beschouwd als het cognitieve proces dat resulteert in de selectie van een overtuiging of een manier van handelen uit verschillende mogelijke alternatieve opties. Het besluitvormingsproces is een redeneerproces gebaseerd op aannames van waarden , voorkeuren en overtuigingen van de beslisser(s). Expliciete of stilzwijgende kennis wordt daarbij ingezet om de hiaten in complexe besluitvormingsprocessen op te vullen.
Een groot deel van de besluitvorming omvat de analyse van een eindige reeks alternatieven, beschreven in termen van evaluatieve criteria. Dan is de taak om deze alternatieven te rangschikken in termen van hoe impactvol, aantrekkelijk of uitvoerbaar ze zijn wanneer alle criteria tegelijkertijd in overweging worden genomen. Of het vinden van het best passende alternatief, of het bepalen van de prioriteit van elk alternatief, wanneer alle criteria tegelijkertijd in overweging worden genomen. Het oplossen van dergelijke problemen is de focus van multiple-criteria decision analysis (MCDA).
Dit gebied van besluitvorming, hoewel zeer oud, heeft de aandacht getrokken van veel onderzoekers en praktijkmensen en de vraag naar dit type aanpak neemt met de complexiteit en samenhang van de huidige vraagstukken in stijgende mate toe.
Obstakels bij besluitvorming
Wanneer een groep of individu echter niet in staat is om de stap naar een beslissing te zetten, gaan ze analyseverlamming ervaren. Dat is de toestand die optreedt wanneer een individu niet in staat is een beslissing te nemen, waardoor de uitkomst in feite verlamd wordt. Enkele van de belangrijkste oorzaken voor analyseverlamming zijn de overweldigende stroom van gegevens of de neiging om de situatie te over-analyseren. Er zijn in essentie drie typen verlamming.
In essentie zou je dit kunnen samenvatten als ‘Informatie overload’; is de kloof tussen de hoeveelheid informatie en de tools die we hebben om het te assimileren. Informatie die bij de besluitvorming wordt gebruikt is bedoeld om onzekerheid te verminderen of zelfs in zijn geheel weg te nemen. Echter, overmatige informatie beïnvloedt daarbij de verwerking van de vraagstukken en taakverdeling, wat de uiteindelijke besluitvorming sterk beïnvloedt.
Volgens onderzoek van de psycholoog George Armitage Miller speelt daarbij dat de besluitvorming van mensen wordt geremd omdat onze hersenen maar een beperkte hoeveelheid informatie kunnen bevatten. Wat inhoud dat wanneer individuen te veel kennis (informatie) tegenkomen dit hun vermogen om rationele beslissingen te nemen belemmert.
Spilter software speelt een cruciale rol bij zulke vraagstukken en rust organisaties, beleidsmakers en consultants uit met een virtuele toolkit, waarmee ze open, eerlijke en dynamische besluitvorming mogelijk maken.
Via de software (toegankelijk via een browser) kan aan groepen van mensen input worden gevraagd via verschillende typen werkomgevingen. Deze input kan, terwijl de meeting wordt gehouden, worden bewerkt- samengevoegd- gerangschikt- gescoord en zelfs in verschillende grafische vormen real-time worden teruggekoppeld aan de deelnemers.
Het helpt daarmee de data gefaseerd, gezamenlijk en in samenhang te kunnen interpreteren en het besluitvormingsproces te structureren en significant te versnellen.
De Spilter Versnellingskamer® is dan ook een samenspel van technologie, methoden en uitvoering dat leidt tot het verder brengen (oplossen) van inhoud- en context-specifieke vraagstukken.
Daarmee kunnen ze van de deelnemers verwachten dat ze heel snel de meest uitgebreide antwoorden geven op basis van groepsinput en discussie. Of de begeleiders nu om meningen, feiten of ideeën vragen. Dit omvat belangrijke maar actuele of lastige onderwerpen, die normaliter veel later in het traditionele proces aan de orde komen. Als ze überhaupt al behandeld kunnen worden.
