Uitdagingen met betrekking tot burgerparticipatie
Alle bestuursorganen in Nederland – dus ook gemeentebesturen – zijn door de komst van de Omgevingswet verplicht bij het nemen van besluiten belanghebbenden te betrekken. Het uitgangspunt is dat ideeën en wensen van inwoners en ondernemers ten grondslag liggen aan nieuwe ontwikkelingen binnen de omgeving. Om dit daadwerkelijk te kunnen bewerkstelligen zijn er nog wel een aantal uitdagingen.
De kwetsbaarheid bij complexe besluitvorming
De kwetsbaarheid van complexe besluitvorming is een groeiende zorg in de snel veranderende wereld van vandaag. Met de toenemende complexiteit van de problemen is het van cruciaal belang dat besluitvormingsprocessen robuust en effectief zijn. De realiteit is echter dat veel van deze besluitvormingsprocessen kwetsbaar zijn.
De voor- en nadelen van digitale hulpmiddelen bij groepsbesluitvorming
Het gebruik van digitale hulpmiddelen bij groepsbesluitvorming heeft een revolutie teweeggebracht in de manier waarop groepen samenwerken en beslissingen nemen. Het is dan niet zonder reden dat digitale ondersteuning steeds populairder geworden is en inmiddels op grote schaal toegepast. Maar wat zijn de voor- en nadelen van het gebruik van digitale hulpmiddelen bij het nemen van groeps-besluiten.
Besluitvorming over complexe onderwerpen verloopt vaak moeizaam
Besluitvorming over complexe onderwerpen verloopt vaak moeizaam. Denk hierbij aan onderwerpen zoals de energietransitie of armoedebeleid. Vraagstukken waar veel mensen een mening over hebben. Dat creëert een spanningsveld, want een vuistregel is: hoe meer mensen er betrokken worden, hoe langer de besluitvorming zal duren. Dat is niet vreemd, met veel verschillende deelnemers, visies, belangen en belevingen. Hoe breng je besluitvorming dan in versnelling?
Waarom zelfsturing mislukt
Zelfsturing (of zelforganisatie) is hot topic. Het is een belangrijke bouwsteen binnen de populaire Agile en Lean transformaties. Een succesvolle implementatie is echter nog wel een ‘dingetje’. Want zeggen dat je als organisatie zelfsturend – of lean of agile – bent is namelijk wezenlijk anders dan daadwerkelijk zelfsturend zijn.
De volgende stap in besluitvorming
De afgelopen jaren zijn we getuige geweest van de impact van COVID-19 en de bijbehorende lockdown. We hebben daardoor in razend tempo moeten wennen aan een nieuwe manier van leven, werken en communiceren, waarbij de nadruk vooral op digitalisatie lag. Inmiddels hebben miljoenen mensen in Nederland geleerd hoe ze op afstand kunnen (samen)werken, leren en delen.
We hebben met elkaar bewezen dat het anders kan. Maar kan het ook beter?
Ruis in de besluitvorming
Wanneer we besluiten nemen, vooral bij complexe en belangrijke beslissingen, is onze overtuiging dat we helder denken, rationeel afwegen en vervolgens logisch oordelen. En daarmee uiteindelijk een weldoordachte keuze maken. Echter, zonder dat we ons daar bewust van zijn worden we sterk beïnvloed en heeft dit directe invloed op de kwaliteit van ons besluit.
In het hart van beleid
Communicatie is een belangrijk onderdeel voor iedere organisatie, maar voor organisaties binnen de (semi-) overheid is het van nog groter belang. Bij elke boodschap die wordt gedeeld, van rapport, beleidsstuk, enquête tot campagne, iedereen leest, luistert of kijkt mee. Met dat besef is de Leidraad Factor C ontwikkeld met als doelstelling om ‘communicatie in het hart van beleid te positioneren’.
Verbeter de communicatie
Sinds de toeslagenaffaire en het rapport ‘Ongekend onrecht’ weet iedereen dat de overheid toe is aan verandering. Maar hoe kan je het functioneren van het overheidsapparaat beter maken, zodat dat beter aansluit op behoeften van de burgers, maar als overheidsinstantie, gemeente of uitvoeringsorganisatie tegelijkertijd niet overvraagd worden?
Het digitaliseren van besluitvorming
Besluitvorming is van alle dagen en gebeurt in alle uithoeken van de samenleving: van sportverenigingen tot ministeries en van projectteams tot bestuurskamers. Daarentegen is besluitvorming voor veel organisaties, gemeenten en uitvoeringsinstanties zowel uiterst belangrijk als tijdrovend en ineffectief. Het inzicht groeit dat digitalisering besluitvorming niet alleen versnelt, maar ook de genomen besluiten beter onderbouwt, voorziet van breder draagvlak en inzichtelijker rapporteert.